tokoh negara | Mat Salleh Menyanggah SBUB
Mat Salleh Menyanggah SBUB
Penentangan Mat Salleh di Sabah.
Nama sebenar pahlawan Mat Salleh ialah Mohammad Salleh. Beliau berketurunan Bajau dan Suluk dan dilahirkan di Inanam. Beliau menjadi pembesar di hulu Sungai Sugut yang merupakan tempat Kompeni Berpiagam sering campur tangan. Rancangan W.C Cowie, Pengarah Urusan Syarikat Berpiagam Borneo Utara untuk menjalankan pembangunan secara besar-besaran menyebabkan penderitaan rakyat. Berbagai jenis cukai telah dikenakan oleh Syarikat Berpiagam. Perluasan kuasa Syarikat Berpiagam juga telah menyekat kebebasan pembesar-pembesar tempatan. Oleh itu, beliau telah melancarkan penentangan secara besar-besaran terhadap syarikat dari tahun 1894 hingga 1900.
Penentangan Mat Salleh meletus pada tahun 1894 apabila polis memaksa Mat Salleh menyerahkan pengikut-pengikutnya yang terlibat dalam pembunuhan dua orang Dayak di Sungai Sugut. Pasukan Kompeni telah menyerang dan membakar perkampungan Mat Salleh di Pulau Jambangan kerana keengganannya mematuhi arahan mereka. Mat Salleh sempat melarikan diri ke Lingkabau dan membina sebuah kubu di sana. Pada tahun 1897, Mat Salleh bertindak balas dengan menyerang dan membakar pelabuhan Kompeni di Pulau Gaya. Beliau berjaya memusnahkan pelabuhan tersebut. Pertempuran terus berlaku apabila Inggeris menyerang balas pada tahun 1897 di Sungai Inanam yang menyebabkan Mat Salleh melarikan diri ke Ranau.
Wiliam Cowie berpendapat keadaan yang tidak stabil itu perlu ditamatkan. Beliau mengesyorkan perdamaian diadakan. Mat Salleh setuju menghadiri rundingan perdamaian yang diadakan oleh Cowie di Menggatal. Pada bulan April 1898, Mat Salleh setuju menamatkan permusuhan dan dibenarkan mentadbir kawasan Tambunan dengan bebas. Malangnya Kompeni mungkir janji dan mengambil alih kuasa di Tambunan lalu perang tercetus sekali lagi yang menyebabkan Mat Salleh tertembak dan meninggal dunia.
Label: tokoh negara
« Older posts | Newer posts»